Katedra Żywienia Człowieka

Sekretariat: mgr inż. Mariola Araucz, pokój nr 2109, tel.: 22 59 37 113
e-mail: kzc@sggw.edu.pl

Kierownik Katedry

dr hab. Małgorzata Drywień, prof. SGGW
e-mail: malgorzata_drywien@sggw.edu.pl, tel.: 22 59 37 121

Główne kierunki badawcze

• Uwarunkowania sposobu żywienia i stanu odżywienia wybranych grup ludności, szczególnie dzieci i młodzieży oraz osób starszych, a także kobiet w ciąży i karmiących oraz osób o zwiększonym wysiłku fizycznym (czynniki socjo-ekonomiczne, zdrowotne; poziom wiedzy żywieniowej, zachowania żywieniowe, aktywność fizyczna).
• Sposób żywienia a zapadalność i umieralność na wybrane choroby.
• Aspekty metodologiczne oceny sposobu żywienia, w tym zastosowanie nowych metod statystycznych w ocenie sposobu żywienia, walidacja metod.
• Interakcje między składnikami pokarmowymi (żelazo, cynk, miedź, magnez, pierwiastki toksyczne, błonnik, prebiotyki, karotenoidy, azotyny) i ich wpływ na stan odżywienia i metabolizm.
• Podstawy naukowe racjonalizacji żywienia wybranych grup ludności: ocena sposobu żywienia jako punkt wyjścia do racjonalizacji diety; suplementy i produkty wzbogacone jako źródło składników odżywczych; składniki prozdrowotne w diecie – ich źródła, spożycie, efekty fizjologiczne m.in. karotenoidy; edukacja żywieniowa.
• Korzyści i zagrożenia związane ze stosowaniem suplementów diety w różnych grupach populacyjnych.
• Wpływ sposobu żywienia i stanu odżywienia na obronę antyoksydacyjną organizmu.
• Ocena ryzyka związanego z pobraniem z dietą substancji obcych, w tym dodatków do żywności ze szczególnym uwzględnieniem substancji słodzących i ich związek z gospodarką mineralną organizmu.
• Edukacja żywieniowa: ocena wiedzy żywieniowej i efektywności różnych form edukacji żywieniowej i upowszechniania wiedzy oraz ich wpływ na  sposób żywienia i stan odżywienia.
• Nutrigenomika w ocenie efektów biologicznych nieprawidłowego żywienia.

Główne osiągnięcia

Wykazano, że dzieci i młodzież szkolna chorujące na cukrzycę stanowią grupę o zwiększonym ryzyku pobrania z dietą sztucznych substancji słodzących, szczególnie cyklaminianów, których głównym źródłem są aromatyzowane napoje oraz słodziki stołowe. Obciążenie organizmu aspartamem zwiększało wydalanie z moczem wapnia i magnezu, co jest szczególnie niekorzystne przy niedoborowym spożyciu tych pierwiastków i niedostatecznym wysyceniu organizmu dzieci witaminą D.

Wśród młodych kobiet korzystne wyższe stężenia biomarkerów obrotu kostnego związane były z większą aktywnością fizyczną i większym spożyciem witaminy D (dla osteokalcyny) oraz ryboflawiny (dla CTx), niższe stężenia obu parametrów wykazano przy stosowaniu doustnej antykoncepcji, narażeniu na bierne palenie, większym spożyciu tłuszczu.

W reprezentatywnej grupie osób starszych stwierdzono zbyt małe spożycie kwasów tłuszczowych wielonienasyconych, witaminy D i kwasu foliowego, natomiast zbyt duże nasyconych kwasów tłuszczowych. U starszych kobiet stężenie karotenoidów we krwi dodatnio korelowało ze spożyciem warzyw i owoców oraz poziomem edukacji, a ujemnie z wiekiem i BMI badanych.

W badaniach prospektywnych wykazano, że nadmierne spożycie żelaza hemowego zwiększa ryzyko chorób układu krążenia, w tym udaru mózgu.

Natomiast w badaniach na zwierzętach wykazano korzystne działanie witaminy E, witaminy C i beta-karotenu w ochronie przed stresem oksydacyjnym, w ochronie materiału genetycznego i zapobieganiu uszkodzeniom mięśni przy zwiększonej aktywności fizycznej.  Wysiłek fizyczny u organizmów wcześniej nietrenowanych, zaburzał homeostazę redox we krwi, sercu i mięśniach. Ponadto stwierdzono, że jednoczesna suplementacja żelazem i cynkiem może chronić komórki wątroby przed uszkodzeniami oksydacyjnymi oraz w podobnym stopniu jak suplementacja samym żelazem uzupełniać niedobory tego pierwiastka w tkankach. Natomiast niekorzystnie wpływa na wskaźniki funkcjonalne gospodarki żelazem oraz na parametry gospodarki lipidowej szczurów. U szczurów jednoczesna suplementacja żelazem i cynkiem może chronić męski układ rozrodczy przed niekorzystnym oksydacyjnym wpływem nadmiaru każdego z tych pierwiastków oddzielnie.